Những ngôn ngữ lập trình hàm phổ biến

Chúng ta đã được giới thiệu và làm quen với rất nhiều ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, tuy nhiên các ngôn ngữ lập trình hàm chưa thực sự được biết đến rộng rãi. Bài viết dưới đây là 6 ngôn ngữ lập trình hàm mà bạn nên biết để có thể phục vụ cho công việc.

Scala

Scala là ngôn ngữ lập trình chạy trên nền máy ảo Java, vừa hỗ trợ lập trình hướng đối tượng, vừa hỗ trợ lập trình hàm. Nó sở hữu rất nhiều ưu điểm, có thể kể đến như cú pháp ngắn gọn, dễ đọc hiểu, cấu trúc nhẹ cho phép lập trình viên có thể giảm kích thước code… Bạn có thể tham khảo một số nền tảng tính toán phân tán, xử lí dữ liệu lớn phổ biến được viết bằng Scala như Apache Spark…

JavaScript

JavaScript là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng phổ biến, tuy nhiên nó cũng cho phép chúng ta sử dụng cho lập trình hàm. Có rất nhiều mô hình lập trình hàm được tích hợp như hàm higher-order, đây là hàm có thể lấy hàm khác làm đối số.

Ban đầu nó gặp một số lỗi với khả năng biến đổi, nhưng các nhà phát triển đã cải tiến cho ra các phiên bản mới hơn cung cấp các bản khắc phục lỗi. Ban đầu phải sử dụng var để xác định biến, nhưng sau này có thể sử dụng thêm Const và Let. Từ khóa Const cho phép xác định các hằng số làm tên ngụ ý, còn từ khóa này để giới hạn phạm vi của một biến số trong hàm mà nó khai báo.

Python

Tương tự JavaScript, Python cũng là một ngôn ngữ lập trình tổng quát có thể áp dụng với bất kỳ mô hình lập trình nào. Một số hàm được tích hợp như Map, Filter, Reduce… đây là đều là các hàm Higher - Order.

Nó có một lợi thế so với các ngôn ngữ khác về mô hình lập trình hàm là việc sử dụng từ khóa lambda. Bạn có thể sử dụng biểu thức Lambda để làm Shorthand (phương thức tốc ký) cho các hàm đơn giản, hay gán vào một biến như một hàm Python tiêu chuẩn.

Ở đây biểu thức lambda được sử dụng như các hàm vô danh (Anonymous Function). Chúng trở nên đặc biệt hữu ích khi được sử dụng với hàm Higher - Order vì bạn có thể xác định chúng tại chỗ. Nếu không, bạn phải xác định trước các Addition làm hàm Bespoke.

Clojure

Clojure được đánh giá là ngôn ngữ hoàn hảo cho lập trình hàm. Xuất hiện vào cuối những năm 1950, Clojure là một biến thể của ngôn ngữ lập trình Lisp và làm nhiệm vụ xử lý code như dữ liệu.

Clojure là ngôn ngữ lập trình hàm, đảm bảo tính bất biến trong cấu trúc dữ liệu.

Có nghĩa là code có thể tự thay đổi một cách hiệu quả để phù hợp với các hàm đang chạy. Clojure còn có thể chạy trên nền tảng Java và được biên dịch thành JVM bytecode, vì vậy nó có khả năng làm việc được với các thư viện Java.

Elm

Elm là một ngôn ngữ lập trình hàm thuần túy được Evan Czaplicki thiết kế vào năm 2012. Tại thời điểm ra mắt, ngôn ngữ này đã thu hút được nhiều sự chú ý và trở nên phổ biến trong các nhà phát triển web, đặc biệt là cho mục đích tạo giao diện người dùng.

Một điểm cộng lớn cho ngôn ngữ này là người dùng sẽ ít thấy lỗi hơn các ngôn ngữ khác. Vì Elm sử dụng kiểm tra kiểu tĩnh (static type checking), đảm bảo không xảy ra lỗi runtime exception và bắt lỗi ngay trong khi biên dịch.

Elm sử dụng trình biên dịch HTML, CSS và JavaScript, vì vậy có thể viết ứng dụng sử dụng thư viện JavaScript với Elm. Một số hàm được tích hợp trong Elm như List.map hoặc Dict.map…

Haskell

Tương tự Elm, Haskell là một ngôn ngữ lập trình hàm, sử dụng kiểu kiểm tra tĩnh, được thiết kế và phát triển lần đầu tiên vào năm 1990. Đây là ngôn ngữ được thiết kế cho mục đích lập trình hàm cho nên nó phù hợp để giải quyết các vấn đề thế giới thực mặc dù nguồn gốc của lập trình hàm là trong giới học thuật.

Nó được áp dụng trong các dự án được dùng rộng rãi như trình quản lý cửa sổ Xmonad, để chuyển đổi các kiểu markup khác nhau thành các định dạng khác cũng có thể sử dụng ngôn ngữ này. Một số hàm tiêu chuẩn được tích hợp trong Haskell như Map, Filter, Reduce và các hàm bậc cao khác.